Preuzeto sa portala LiceUlice. Dokumentarna predstava “KoTo(R) o Kotoru”, koju su uz pomoć reditelja Petra Pejakovića zajednički osmislili građani/ke Kotora, premijerno je izvedena 20. juna.Reč je o tzv. “pozorištu zajednice”, koje je tematski fokusirano na posebnosti i probleme grada u kom se živi, i zasnovano na autentičnim pričama.
“KoTo(R) o Kotoru” promoviše ideju teatra kao sredstva istraživanja i kreativnog izražavanja u svrhe ličnog razvoja i društvenog angažmana. Osmomesečni rad na predstavi obuhvatio je više od 50 radionica, u kojima je oko 60 građana/ki podelilo svoje viđenje gradskih posebnosti i problema.
Pozorišna kritičarka i teatrološkinja Maja Mrđenović iz organizacije „Expeditio“, koja je inicijator predstave, smatra da radioničarski proces doneo istinske promene, posle niza „bolnih i potresnih (samo)osvješćivanja“. „Na uvodnim radionicama“, kaže Maja Mrđenović, „fokus je bio na prepoznavanju problema i imaginativnom kreiranju željene slike grada, te na prepoznavanju prepreka od sadašnjeg do željenog Kotora. Bilo je neslaganja u vezi tema kojima bi predstava o Kotoru trebalo da se bavi, pristupa tim temama i načinima njihove obrade. Na kraju prvog ciklusa radionica, krajem prethodne godine, izgledalo je kao da su se stvorile, uslovno rečeno, neke dvije međusobno nepomirive struje: jedna koja je željela da se na kritički, osvješćujući način osvrne na određene konkretne probleme grada, i druga, koja je željela da doživljaj grada posreduje kao hedonistički prostor ljepote i uživanja. Međutim, kroz neprestane dijaloge i zajedničko razvijanje kreativnih talenata, Pozorište o Kotoru polako je postajalo kreativniji, solidarniji oblik aktivacije i funkcionisanja lokalne zajednice“.
Maja Mrđenović svedoči i da se u početnim fazama procesa činilo da je nemoguće od učesnika dobiti lične priče koje bi činile osnovu dokumentarne predstave, jer je grad u njima prisutan uglavnom kao nešto lirsko, neodređeno i neprepričljivo. „Neobično, ali čim smo osvojili slobodu da se usudimo da zajednički pretresemo probleme i brige koji nas muče u Kotoru, bili smo spremni i da ponesemo odgovornost za djelovanje“, kaže ona.
Pozorišno stimulisanim proživljavanjem i osvešćivanjem godinama potisnutih konflikata, učesnici su osnaženi, i spremniji da se u budućim realnim situacijama sa više argumenata i samopouzdanja, i sa manje straha, ili sasvim bez njega, zalažu za grad koji im pripada. „Drugim riječima“, objašnjava Maja Mrđenović, „prisutni stanovnici Kotora su se polako preobrazili u solidarne i empatične Građane koji su, nadam se, spremni da izađu iz vlastitog toplog ’samo da je meni dobro’ konformizma. Građane koji će se, čim ’prvo dođu’ po one metaforičke komuniste i čuvene, beskrajno, a nikad dovoljno citirane pjesme pastora Martina Nimelera (Niemöller), odmah pobuniti, i koji neće čekati da dođu po poslušne i nijeme njih, kada više nikoga ne bude da se pobuni, da bi se u pomenutoj pjesmi prepoznali“.
Učesnici predstave “KoTo(R) o Kotoru” su: Marjan Šantić, Radmila Beća Radulović, Slavica Lompar, Jelena Vukasović, Maja Mrđenović, Ilko Marović, Dragana Kunarac, Jelena Franović, Tatjana Rajić, Aleksandra Kapetanović, Maruška Drašković, Zorana Milošević, Mitar Mića Jovanović, Antonio Grgurović, Mirjana Popović, Aleksandra Dejanović, Žarko Nikolić i Mirjana Petrović. U osmišljavanje su bili uključeni i rezidencijalni umetnici iz Beograda, performer i koreograf Dušan Murić, i vajar i scenograf Miodrag Vargić. Pred kraj procesa rada na predstavi održane su i dve otvorene probe, na koje su svi zainteresovani bili pozvani da prokomentarišu i daju svoje sugestije.
Projekat “Pozorište o Kotoru” pokrenula je NVO Expeditio, uz podršku kotorskog kulturnog centra “Nikola Đurković”, u sklopu širih projekata European Artizen Initiative (finansiran kroz EU program Kreativna Evropa), kao i ACT4CITY (koji finansira BAC – Balkanski program za umjetnost i kulturu).
------------
ACT4CITY is funded by Balkan Arts and Culture Fund BAC. BAC is supported by the Swiss Government through the Swiss Agency for Development and Cooperation (SDC) and the European Cultural Foundation (EFC).
