Predstavnici/ce 11 nevladinih organizacija – Albanski nacionalni trast, Butrint fondacija/Centar za albansko nasljeđe, i MJAFT! Pokret iz Albanije; fondacija Kulturno nasljeđe bez granica (CHwB), regionalna kancelarija u Bosni i Hercegovini; PRO TORPEDO iz Hrvatske; EC MA NDRYSHE sa Kosova; Centar za kulturno nasljeđe Projektor, EXPEDITIO Centar za održivi prostorni razvoj i Notar – Centar za zaštitu i prezentaciju arhivskog nasljeđa Kotora, iz Crne Gore; i FRACTAL i Građansko udruženje SUBURBIUM iz Srbije – okupili/e su se u Beratu, Albanija povodom petog sastanka SEE Heritage mreže. Cilj sastanka bio je da se razgovara na koji način ove organizacija, kroz dalji razvoj mreže, mogu zajednički doprinijeti očuvanju i promociji bogatog kulturnog nasljeđa regiona kao sredstva njegovog održivog i odgovornog razvoja.
Peti sastanak, kao nastavak ranijih sastanaka održanih u Sarajevu, Bosna i Hercegovina (u septembaru 2006), Đirokastri, Albanija (u decemberu 2006), Ohridu, Makedonija (u julu 2007) i Kotoru, Crna Gora (u februaru 2008) uspješno je organizovala Butrint fondacija/Centar za albansko nasljeđe, uz finasijsku podršku Packard Humanities instituta, kao i lokalnu podršku Regionalne direkcije za nasljeđe u Beratu. Prateća aktivnost sastanka mreže bila je konferencija “Kulturni turizam kao sredstvo održivog razvoja” na kojoj su učesnici/ce predstavili stanje kulturnog turizma na svojim područjima, što je praćeno predavanjima koja su održali profesor Richard Hodges, stručni direktor Butrint fondacije i profesor Frank Matero, predavač na Univerzitetu u Pensilvaniji. Tokom rasprave istaknute su mnogobrojne opasnosti koje prijete kulturnom nasljeđu, od kojih je jedna od najozbiljnijih uništavanje resursa kulturnog nasljeđa putem neodgovornog razvoja kulturnog turizma. Razmjena iskustava vezanih za ovu temu bila je izuzetno važna za sve učesnike/ce, naročito za one koji/e dolaze iz područja koja imaju nedovoljno razvijene strategije kulturnog turizma. Prema mišljenju učesnika/ca, uključivanje lokalnih zajednica u razvoj kulturnog turizma predstavlja jednu od najvažnijih preventivnih mjera protiv uništavanja kulturnog nasljeđa. Iako ne postoji opšta formula uspjeha, zaključeno je da lokalne i centralne vlasti/institucije, zajedno sa civilnim društvom i lokalnim zajednicama, moraju prilagoditi strategije razvoja kulturnog turizma svojim pojedinačnim uslovima, kao i svakom lokalitetu kulturnog nasljeđa, uz istovremeno prilagođavanje širim, globalnim okvirima. Moto “razmišljajmo globalno, djelujmo lokalno” mora se primijeniti i na kulturni turizam.
Prema zaključcima sastanka SEE Heritage mreže, razvijanje održivog kulturnog turizma podrazumijeva posvećenost vlasti, izradu odgovarajućih procjena za sve lokalitete i spomenike i implementaciju programa upravljanja lokalitetima/spomenicima. Neadekvatna upotreba resursa kulturnog nasljeđa može dovesti do njihovog osiromašenja, što kao krajnji rezultat ima uništavanje “budućnosti naše prošlosti”.
