Preuzeto sa ecoportal.me Radionica pod nazivom „Energetska efikasnost – dodatne vrijednosti” održana je prošle nedjelje u Hotelu CUE u Podgorici. Radionica je dio projekta ENEA Energy Efficiency Living Lab čiji je cilj suočavanje sa izazovima nedovoljne energetske efikasnosti u sektoru građevinarstva kroz podsticanje razmjene znanja i zajedničkih inicijativa među istraživačkim institucijama i akterima privatnog sektora kako bi se dao doprinos razvoju tehnoloških inovacija u građevinarstvu.
Projekat ENEA se sprovodi u okviru programa Interreg IPA CBC Italy–Albania–Montenegro 2014/2020. Kofinansiran je sredstvima Evropske unije i Ministarstva javne uprave, digitalnog društva i medija Crne Gore.
Expeditio je u projektu ENEA partner organizacijama Ce.F.A.S. – Centro di Formazione e Alta Specializzazione iz Italije i Cooperation and Development Institute ‒ CDI iz Albanije.
Tatjana Rajić, predstavnica NVO Expeditio, saopštila je da su projekte održive arhitekture i energetske efikasnosti počeli da implementiraju prije 17 godina.
-Cilj projekta ENEA (Energy Efficiency Living Lab) je suočavanje sa izazovima nedovoljne energetske efikasnosti u sektoru građevinarstva kroz podsticanje razmjene znanja i zajedničkih inicijativa među istraživačkim institucijama i akterima privatnog sektora kako bi se u budućnosti doprinijelo razvoju tehnoloških inovacija u građevinarstvu. U tom smislu, želeli smo da radionica Energetska efikasnost – dodatne vrijednosti bude prilika za povezivanje promenutih aktera -istakla je Rajić.
Na radionici su govorili naši i regionalni stručnjaci iz oblasti energetske efikasnosti.
Antonio De Castro, arhitekta iz Italije, govorio je o upotrebi prirodnih materijala u savremenoj arhitekturi i prikazao studiju slučaja. On je predstavio projekat kuće, Lamia Santolina, čija je konstrukcija napravljena od konoplje (biljka kanabisa) i kreča, a koja je nedavno izgrađena u jednom selu u Italiji. Kroz ovaj projekat objašnjeno je kako se upotrebom prirodnih materijala može postići veoma visok komfor boravka u određenom objektu, kao i izuzetan kvalitet vazduha u zatvorenom prostoru.
Inva Nela, projekt meadžer C.D. Instituta u Albaniji, pričala je o povezivanju pomorskog saobraćaja, s osvrtom na novoosnovanu inicijativu „Centar izvrsnosti u pomorstvu“, koji ima za cilj jačanje pomorske privrede i industrije uzimajući u obzir i ekološki prihvatljive prakse.
Saša Karajović, predstavnik NVO ,,EKOM”, prezentovao je Green Key (internacionalna eko-oznaka za turističke objekte).
Green key predstavlja vodeći standard ekološke odgovornosti i održivog razvoja u okviru turističke industrije. U Crnoj Gori, Zeleni ključ sprovodi ,,EKOM”.
Miodrag Rajčeta, načelnik odsjeka za evropsku i teritorijalnu saradnju u Kancelariji za evropske integracije, govorio je o projektu „Energetska efikasnost – dodatne vrijednosti” pojašnjavajući da je ovo prilika da se dodatno uvežu kapaciteti onih koji razmišljaju na sličan način, inovativno.
– Imali smo priliku da u programu prekogranične saradnje Italija – Albanija – Crna Gora vidimo da su podržane četiri oblasti: konkurentnost, turizam i kultura, života sredina i energija, povezivanje i transport, i to će biti nastavljeno kroz postavljanje prioriteta narednih sedam godina, upravo kroz ovaj program. Nadam se da će ovo biti jedan dobar uvod u projekte koji će se predlagati narednih godina – istakao je Rajčeta.
Ivan Vučić, glavni inženjer u hotelu CUE, govorio je o načinu obezbjeđivanja energetske efikasnosti u hotelijerskoj industriji, s posebnim osvrtom na grijanje i hlađenje prostora kao dominantnog konzumenta energije u hotelima. Na primjeru hotela CUE, nakon uvođenja BMS sistema (Building Management System) kojim se upravlja potrošnjom energije, pokazano je da je moguće ostvariti uštede u količini energenata od 30 odsto u periodu od svega tri godine.
Mitar Andrijašević, ION Solutions, predstavnik firme koja je radila na implementaciji EMS, BMS i RMS sistema (Energy management system, Building management system i Room management system) na kompleksu Porto Novi, predstavio je softversko rješenje SCS (Smart Consumption Solutions) koje služi za prikupljanje i obradu podataka o potrošnji energije na kompleksu.
-Naš osnovni zadatak je bio da spoljnu rasvjetu, čije funkcionisanje predstavlja ogroman izdatak, svedemo u jedan sistem kojim ćemo pokazati, na suptilan način, da je apsolutno moguće upravljati osvjetljenjem – kazao je on.
Ono što je novo kod njih, kako je dodao, jeste Energy management system, gdje se potrošnja energije kompletnog sistema prati na jednom mjestu, te je moguće lako manipulisati uređajima potrošnje.
Božidar Pavlović, predstavnik Direktorata za energetiku i energetsku efikasnost u Ministarstvu kapitalnih investicija, osvrnuo se na trenutno stanje po pitanju implementacije politike u oblasti energetske efikasnosti i usaglašenosti sa važećim EU okvirom, uz pregled ključnih aktivnosti koje će biti realizovane u narednom periodu.
On je poseban akcenat savio na oblast energetske efikasnosti zgrada kojoj predstoji uspostavljanje sistema za njihovo energetsko sertifikovanje u Crnoj Gori.
Irena Rajković, arhitekta, zaposlena kao saradnik u nastavi na Arhitektonskom fakultetu, koja koordinira IPA projektom pod nazivom The Regional HUB of Energy Efficiency Plus, govorila je o onome što je rađeno u okviru prethodnog REEHUB projekta čiji je ovo nastavak, kao i o trenutnim aktivnostima, ciljevima i potencijalu koji formiranje HUB-a ima na poboljšanje i razvoj energetske efikasnosti kod nas.
U okviru projekta glavni cilj je bio formiranje centara koji su locirani u javnim objektima, a koji su učestvovali u ovom projektu.
Takođe, prezentovana je nabavljena mjerna oprema neophodna za unapređenje energetske efikasnosti zgrada, za čije je korišćenje obuka sprovedena u saradnji sa italijanskim partnerima.
-Ustanovljena je metodologija za određene energetske preglede koji bi se eventualno vršili na fakultetu – dodala je Rajković.
Milica Mitrić, arhitekta i urednica Ecoportala, predstavila je taj medij, pojašnjavajući da je njihov primarni zadatak izvještavanje o temama veznim za zelenu tranziciju, a samim tim i energetsku efikasnost.
-Dodatna vrijednost ovakvih i sličnih radionica jeste upravo u umrežavanju različitih aktera koji se bave istom temom, u ovom slučaju temom energetske efikasnosti zgrada, a koji zbog nedostatka komunikacije i konkretne, multidisciplinarne i međusektorske saradnje ne uspijevaju da ostvare značajnije i mjerljivije rezultate na polju unapređenja energetske efikasnosti objekata – istakla je Mitrić.
Dino Jahdadić – ispred kompanije EVC Montenegro, predstavio je svoja zapažanja sa građevinskog sajma u Bariju, sa naglaskom na pionirska rješenja za elektrifikaciju malih građevinskih mašina.
-Posjeta Bariju dio je aktivnosti na projektu INTEREG prekogranične saradnje za razmjenu znanja između Crne Gore, Albanije i regije Apulija u Italiji, kojom se inovacije, sa možda razvijenijih adresa prenose kod nas – kazao je on.
M.L.
