Studija kulturnog nasljeđa na području Prokletija

EXPEDITIO je angažovan od strane SNV-a Holandske razvojne organizacije, da u periodu septembar-decembar 2009. godine realizuje "Procjenu kulturnog nasljeđa na području Prokletija".

Ova studija kulturnog nasljeđa u zoni Prokletija se realizuje u okviru projekta "Očuvanje i unapređenje ruralnih zajednica i njihovog tradicionalnog pejzaža kroz jačanje upravljanja životnim sredinom u prekograničnim zaštićenim područjima Dinarskog luka" koji je finansiran od strane Ministarstva inostranih poslova Finske a kojeg implementiraju IUCN, WWF i SNV.

Cijeli projekat kao i Studija kulturnog nasljeđa se sprovode na teritoriji Crne Gore i Albanije. Nevladina organizacija EXPEDITIO implementira dio projekta u Crnoj Gori kao i koordinira ukupan projekat, dok nevladina organizacija Albanska fondacija za nasljeđe iz Tirane (www.albanianheritage.net ) sprovodi dio projekta u Albaniji.

Teritorija koja je obuhvaćena projektom u Crnoj Gori obuhvata područja opština Rožaje, Plav i Andrijevica, kao i tri mjene zajednice sa teritorije opštine Podgorica - Gornje Stravče, Orahovo i Gornji Zatrijebač.

Krajni cilj izrade "Procjene kulturnog nasljeđa na području Prokletija" je zaštita i unaprijeđenje kulturnog nasljeđa ove teritorije, koje doprinosi jačanju lokalnog identita i kulture, i njegovo prepoznavanje kao potencijala za razvoj i turističku valorizaciju, i to kroz:

- identifikaciju svi elemenata kulturnog nasljeđa (nepokretnog-graditeljskog, pokretnog i nematerijanog)

- prikupljanje i obrada kvalitetnih i relevantnih podataka o nasljeđu koji će kasnije biti dostupni javnosti

- kao i predlaganje konkretnih aktivnosti i projekata koji će imati za cilj da podrže zaštitu kulturnog nasljeđa i da valorizuju ovo nasljeđe kao osnovu za razvoj u cjelini i posebno razvoj turizma

U Registru spomenika kulture Crne Gore nalazi se samo 6 zaštićenih spomenika sa teritorije Prokletija! Međutim, nesumnjivo je da na ovom području ima mnogo vrijednih kulturnih dobara koja nisu do sada zvanično identifikovana.

Participativni pristup koji se koristi u izradi ove studije već je korišćen u mnogim oblastima ali je na polju kulturnog nasljeđa na našem području novi i podrazumijeva uključivanje svih zainteresovanih strana u proces identifikacije nasljeđa i prepoznavanja njegovih potencijala. Veoma je značajno da lokalno stanovništvo definiše šta smatra kao najvrijedniji segment njihovog kulturnog nasljeđa kao i da se vidi šta je njihova vizija vezano za budućnost nasljeđa, nejgovu zaštitu i razvoj.