Sjednica Odbora za energetsku efikasnost i zaštitu životne sredine, u čijem je sastavu i predstavnica EXPEDITIO, održana je 15. decembra i imala je za temu predstavljanje aktivnosti u oblasti energetske efikasnosti od strane Ministarstva ekonomije. Plan za 2012.godinu i stanje aktuelnih projekata predstavila je pomoćnica ministra ekonomije, Dragica Sekulić. Dogovoreno je da se u narednoj godini organizuje veći broj edukativnih aktivnosti iz ove oblasti, kao i da će se pokušati podstaći što više privrednih društava da se uključe u projekte koji već žive a kreditiraju se iz različitih kreditnih linija.

U okviru regionalne inicijative „Javni dijalog o održivom korišćenju energije u Jugoistočnoj Evropi“ održana je 13. decembra sa početkom u 10h u hotelu „Podgorica“ u Podgorici panel diskusija „Primjeri dobre prakse u oblasti energetske efikasnosti“. Predstavnica naše organizacije Biljana Gligorić govorila je na temu "Primjeri dobre prakse u zgradarstvu u pogledu unapređenja energetske efikasnost".

U Dubrovniku je u periodu 25–27.11.2011 na inicijativu Art radionice Lazareti, koja pokreće projekat koji će se baviti problemom urbane memorije, organizovan sastanak organizacija: Abart iz Mostara, Blok i Kontraakcija iz Zagreba i Expeditio iz Kotora. Projekat koji pokreće Art radionica Lazareti biće fokusiran na interpretacije pitanja urbane memorije, kolektivnog identiteta, kolektivnog sjećanja, zaborava, pozitivnih i negativnih aspekata melankolije, fabriciranog sjećanja, promjena funkcija javnih prostora, njihovo nestajanje i druge aspekte odnosa javnog, kolektivnog i privatnog prije svega na primjerima Dubrovnika.

U okviru Javne rasprave o Nacrtu zakona o zaštiti prirodnog i kulturno-istorijskog područja Kotora EXPEDITIO je dostavio komentare i primjedbe na nacrt ovog ZakonaMinistarstvu kulture.

Takođe, EXPEDITIO je dostavio primjedbe Opštini Kotor, Sekretarijatu za urbanizam, građevinarstvo i stambeno-komunalne poslove, na slijedeće planove koji su bili na javnoj raspravi u prvoj polovini novembra:

• Primjedbe na Nacrt izmjena i dopuna DUP-a Orahovac i Dražin vrt

• Primjedbe na Nacrt LSL-a Glavati-Prčanj

• Primjedbe na Nacrt DUP-a Prčanj

U Podgorici je, 18.decembra, održana konferencija pod nazivom "Razgovori o budućnosti Ekološke države – u susret Trećem svjetskom samitu o održivom razvoju Rio+20". Organizator je Nacionalni savjet za održivi razvoj. Predstavnica EXPEDITIO je pristustvovama konferenciji u svojstvu zamjenice predsjednika Nacionalnog savjeta za drživi razvoj.

Predstavnica EXPEDITIO imenovana je da bude članica Opštinske konsultativne grupe za izradu strteškog plana Opštine Kotor. Rok za izradu Strateškog plana je 06. februar 2012. godine

U Beogradu je od 17. do 19. oktobra 2011. u Domu Narodne skupštine Republike Srbije održana je konferencija „Energija-Razvoj-Demokratija: Oblikovanje nove energetske budućnosti u Jugoistočnoj Europi“.

U Hotelu City u Podgorici, u četvrtak 17, novembra 2011. održan je informativni sastanak u vezi IV poziva za SEE projekte. Na prezentaciji je učestvovala i prestavnica Expeditio.

U četvrtak, 3. novembra 2011. u knjižari Karver u Podgorici održana je prezentacija fonda BIFC (Balkan Incentive Fund for Culture) kao i radionica o mrezama i umrezavanju, koju je oragnizovala regionalna kancelarija BIFC iz Slovenije. Na radionicama je prisustvovala i predstavnica Expeditio.

U utorak, 25. oktobra 2011, u Herceg Novom održan je sastanak predstavnika Agencije za izgradnju i razvoj Herceg Novog i Expeditio. Tema sastanka bila je mogućnost saradnje na EU projektima u skladu sa planovima Agencije i kapacitetima naše organizacije.

Predstavnica EXPEDITIO pozvana je da održi prezentaciju tokom SEENET Ljetne škole pod nazivom „Usklađivanje mogućnosti za turizam sa procesima lakalnog održivog razvoja“, koja je organizovana u Skadru, Albanija, u periodu 9-15. oktobra 2011.

Ljetna škola je partnerski projekat pod nazivom ’SEENET’, koji finansiraju Ministarstvo inostranih poslova Italije i lokalne samouprave na Balkanu. Više informacija o projektu može se vidjeti na vebsajtu http://www.see-net.org/.

Predstavnica EXPEDITIO učestvovala je na konferenciji „SUOČAVANJE S PROŠLOŠĆU / KREIRANJE BUDUĆNOSTI  - Uloga kulture u reintegraciji zapadnog Balkana”, koju je Fond za otvoreno društvo Bosna i Hercegovina organizovao u Sarajevu u periodu 29. Septembar-02. oktobar 2011. godine.

Predstavnica Expeditia Biljana Gligorić imenovana je za članicu Opštinske konsultativne grupe za izradu Strateškog plana razvoja Opštine Kotor za period 2012-2018. g.

Konsultativnu grupu čine predstavnici javnih institucija na lokalnom i državnom nivou i NVO sektora.

Na nedavno raspisanom Konkursu za idejno rješenje arhitektonsko-oblikovnog i enterijerskog rješenja  objekta crnogorskog paviljona za „EXPO2015 Milano“, tim EXPEDITIO achitects je osvojio 1. nagradu. Organizator konkursa je AD Jadranski sajam Budva, u saradnji sa Arhitektonskim fakultetom i Savezom arhitekata Crne Gore. Izložba radova je do 24. septembra 2011. 10-19h u Sali za prezentacije Jadranskog sajma.

Predstavnica naše organizacije, Biljana Gligorić, je u svojstvu potpredsednice Odbora za energetsku efikasnost pri Privrednoj Komori Crne Gore, moderirala plenum pod nazivom: Zelena industrija, energetika i održivi razvoj.

Plenum je održan u okviru poslovnog foruma Crne Gore i Republike Slovenije, održanog 5. septembra 2011. godine u hotelu „Maestral“ u  Pržnu, uz učešće više od 250  crnogorskih i slovenačkih privrednika i predsjednika  Crne Gore Filipa Vujanovića i Slovenije dr Danila Tirka, te  jednog broja ministara dvije vlade predstavlja,  kako je ocijenjeno na najbrojnijem privrednom susretu organizovanom u Crnoj Gori,  novi doprinos dobrim odnosima dvije države.

Više o ovom dogadjaju >>>

U periodu od 11.-22. jula održana je Regionalna obuka za NVO, pod nazivom “Mladi aktivisti za održivu budućnost” / “Young leaders for sustainable future”  Solarna Akademija, Šolta, Hrvatska. Trening je organizovala NVO Zelena akcija – Friends of the Earth iz Hrvatske. Ove aktivnosti su sastavni dio projekta „Umrežavanje i jačanje kapaciteta udruga za zaštitu okoliša s ciljem povećanja energetske učinkovitosti i većeg korištenja obnovljivih izvora energije u Jugoistočnoj Europi“ koji finansira Evropska komisija.

Cilj ovog regionalnog treninga je bio da mladim volonterima i predstavnicima NVO sektora pruži osnovne informacije o održivoj energiji i transportu, kao i da ih ohrabre da se uključe i djeluju na tom polju.

"Izgubili smo kontrolu nad prostorom" / Prostor Crne Gore zaslužuje hiruršku preciznost u prostornom planiranju a ne grube i predimenzionirane strukture koje će ga trajno devasirati. To, naravno, ne znači da treba da se odričemo krupnih intervencija, već samo znači da ih treba dobro i stručno promišljati. Država mora iznova da prespita viziju prostornog razvoja Crne Gore, da podigne ugled, kapacitete i stručnost sistema prostornog planiranja, da spriječi korupciju i pritiske na planere. Tek tada možemo očekivati da planiramo prostorni razvoj, a ne samo da iscrtavamo kvadrate, kaže Gligorić..."

Kompletan tekst ovdje >>>

Predstavnica EXPEDITIO održala je prezentaciju tokom Ljetne škole arhitekture, Bač 2011. – „Održivi razvoj zaštićenih spomenika kulture: kompleks RK crkve Sv. Pavla sa samostanom časnih sestara Notre Dame i starog sirotišta u Baču –revitalizacija kroz projekat Vizitorskog centra” koju je organizoval nevladino udruženje Grupa Arhitekata.

Na Cresu /Hrvatska/ 23-31 jula 2011. održana je Ljetnja škola mreže Balkan Expres. Mreža predstavlja platformu za razmjenu i saradnju kulturnih aktera na području Balkana. Tokom ljetnje škole, učesnici/e iz Slovnije, Turske, Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Srbije, Rumunije, Bugarske, Belgije i Crne Gore, imali su prilike da promišljaju buduće zajedničke projekte, izazove kulturnog sektora i održivost same mreže. Predstavnica Expeditio učestvovala je na ljetkoj školi na Cresu.

U srijedu, 27. jula 2011. održana je 21. sjednica Nacionalnog Savjeta za održivi razvoj. Dnevni red sjednice je bio:

• Izvještaj o radu Savjeta između sjednica – Izvještavali su koordinatori Radnih grupa i Sekretarka Savjeta (predstavnica Expeditio):

a) Izvještaj o radu Radne grupe Savjeta za održivu potrošnju i proizvodnju u procesu razmatranja Predloga zakona o građevinskim proizvodima

b) Izvještaj o formiranju Radne grupe Savjeta za održivost prostora Crne Gore

c) Izvještaj o pripremama za učešće Crne Gore na Konferenciji Ujedinjenih nacija o održivom razvoju u Rio de Ženeiru 2012. godine

U okviru projekta OBRAZOVANJE ZA ODRŽIVI RAZVOJ NA ZAPADNOM BALKANU - Razvoj kapaciteta i podrška školama predstavnica naše organizacije, Biljana Gligorić, je prisustvovala III treningu za škole. Trening je oržan na Zlatiboru od 29.06-1.07.2011 godine. Glavne teme treninga su bile: Analiza situacije, analiza problema (drvo problema), stablo ciljeva i sl.

Program Obrazovanje za održivi razvoj na Zapadnom Balkanu je počeo da se implementira od Aprila 2009 godine. Ima za cilj pomoć školama i zajednicama kako bi zajednički radile na održivom razvoju Finansiran je od strane Ministarstva spoljnih poslova Finske, i ukupne je vrednsti 3,807 miliona EUR

Albanska Fondacija za nasljeđe, Gjirokastra organizacija za konzervaciju i razvoj i Kulturno nasljeđe bez granica, u saradnji sa sekretarijatom SEE Heritage Mreže, organizuje deveti sastanak SEE Heriatge Mreže u Tirani, Albanija, u periodu od 12. do 14. jula 2011.

Nekada poznati po sistemu prostornog planiranja koji je bio pod strogom kontrolom države, mnogi bivši komunistički gradovi Zapadnog Balkana doživjeli su transformaciju pod uticajem grozničavog i nekontrolisanog urbanog razvoja. Na koji način je moguće kreirati nove kulture prostornog planiranja  u regionu gdje se ne samo stanovnici/ce nego čak i arhitekti/ce i prostorni planeri/ke mogu osjećati  isključeni/e iz prostornog razvoja? U saradnji sa POLIS Univerzitetom, organizacijama Co- PLAN ,  EXPEDITIO i ASA, NAI (Holandski institut za arhitekturu) organizuje Putujuće debate u Tirani, Podgorici i Sarajevu, od 4. do 6. jula 2011. godine, kako bi se razgovaralo o pomenutim pitanjima.

Nevladine organizacije Green Home i Expeditio su u januaru 2011. godine počele sa realizacijom projekta “Monitoring primjene principa održivog prostornog razvoja i zaštite životne sredine u prostorno planskim dokumentima u Crnoj Gori”, koji  je podržan od strane Fondacije Instituta za otvoreno društvo, kancelarija u Podgorici. Jedna od aktivnosti koja se realizuje u okviru ovog projekta je radionica na temu “Održivi razvoj  i zaštita životne sredine u prostorno planskim dokumentima u Crnoj Gori” na kojoj ce biti predstavljen projekat i rezultati do kojih smo došli  tokom realizacije projektnih aktivnosti.

Predstavnica Expeditio, Aleksandra Kapetanović, nalazi se na Četvrtom međunarodnom kursu o konzervaciji moderne arhitekture /4th International Course on the Conservation of Modern Architecture/ (MARC 2011) - “Metamorfoza – Razumijevanje i upravljanje promjenom” koji se održava u Helsinkiju /Finska/ od 28. maja do 23. juna 2011.

Grupa postdiplomaca sa  Univerziteta Pensilvanija (SAD) u okviru ljetnog kursa na temu zaštite i valorizacije kulturne baštine posjetila je krajem maja 2011. našu organizaciju. U programu saradnje između Arhitektonskog fakulteta Univerziteta Pensilvanija, Opštine Kotor i Arhitektonskog fakulteta u Podgorici, studenti ove godine već drugi put borave u Kotoru. Grupu predvodi prof.dr. Michele Lamprakos dok u njihovom nastavnom programu u Crnoj Gori učestvuje doc.dr. Ilija Lalošević, profesor Arhitektonskog fakulteta u Podgorici.

U podnožju planine Kozjak, na krajnjen jugu Srbije, u blizini granične linije sa Makedonijom, nalazi se čuveni srpski manastir Sveti Prohor Pčinjski. Čuven zbog svoje duge i burne prošlosti, zbog značenja koje je imao, a i danas ima, u narodu. Uz sve to, manastir Svetog Prohora neodoljivo privlači svojom živopisnom okolinom. Smešten je u kanjonu gornjeg toka reke Pčinje, jedne od najdužih i vodama najbogatijih pritoka Vardara, okružen stoletnim šumama, u ambijentu planinskog zatišja, svežeg gorskog vazduha i lepote kakva se ne može sresti na urbanim prostorima.

Autor putopisa: Dragiša Spremo, Banja Luka

Da li Budvi trebaju kule od dvadeset tri sprata, koje će biti najviše zgrade na primorju? Zašto se uporno umnožavaju greške i najljepši djelovi obale devastiraju megalomanskim projektima? Da li smo se kao društvo zapitali kuda vodi pretjerana izgradnja i jesmo li uopšte izvukli pouke iz prethodnih godina? Pročitajte tekst objavljen u portalu ANALITIKA

U petak 27. maja predstavnici NVO organizacije EXPEDITIO prisustvovali su prvoj arhitektonskoj konferenciji u Crnoj Gori, koju je organizovala novoformirana Urbanističko-arhitektonska asocijacija Crne Gore - UAAM. Na konferenciji su gostovali predavači sa prostora ex-Jugoslavije: Profesor Aleksandar Keković, Crna Gora; Ivan Kucina, Srbija; Penezić&Rogina, Hrvatska; Saša Begović- 3LHD, Hrvatska. Događaj je ispratio veliki broj posjetilaca.

Privredna komora Crne Gore je 29. i 30. maja 2012. godine, organizovala konferenciju „Ekonomija Crne Gore - Put do privrednog rasta“. Programom Konferencije je predviđeno da se kroz dvodnevni rad na Panelima i Radnim stolovima obuhvati niz aktuelnih, razvojnih ekonomskih pitanja. Uvodno izlaganje imao je predsjednik Vlade Crne Gore, gospodin Igor Lukšić, a uvodničari na Panelima potpredsjednik Vlade, ministri, univerzitetski profesori, predstavnici međunarodnih institucija i ugledni privrednici.

U Podgorici je, 12. maja 2011, održan okrugli sto pod nazivom: Održiva arhitektura - od luksuza do nužnosti. Okrugli sto je organizovan u okviru velike ekološke kampanje Ministarstva održivog razvoja i turizma "Ekološka nit koja nas spaja".

10. maja 2011,  Expeditio je napunio 14 godina. Hvala svima koji pratite naš rad i podržavate nas! Vaš Expeditio

Balkanology: "New Architecture and Urban Phenomena in South Eastern Europe", naziv je izlozbe koja će 26. maja 2011. u 20h biti otvorena u prostorijama umjetničkog paviljona u Podgorici. Između ostalih, i aktivnosti naše organizacije biće predstavljene u okviru ove izložbe. Kurator izložbe je Kai Vockler, a sponzor ERSTE Fondacija.

„Izgradnja putnog pojasa oko Boke Kotorske koji bi prekidao vertikalnu zonu planinskog masiva, uz izgradnju objekata ugrozila bi područje koje je na listi Svjetske kulturne baštine. Jedna od alternativa za rješavanje saobraćajnih gužvi je intenziviranje pomorskog saobraćaja. No, prvo je potrebno identifikovati kulturna i prirodna dobra i ograničiti stepen urbanizacije u Boki“ – mišljenja je ekspert za svjetsko nasljeđe prof. Todor Krstev iz međunarodne organizacije ICOMOS (savjetodavno tijelo UNESCO-a). On je na konferenciji za novinare koja je povodom organizovane radionice u okviru procesa izrade Predloga Menadžment plana područja svjetske baštine Kotora, održana u prostorijama Regionalnog zavoda za zaštitu spomenika kulture, istakao da je Boka Kotorska kulturni i prirodni fenomen čije je nasljeđe neophodno očuvati.

Radionica u okviru procesa izrade Prijedloga Menadžment plana Područja svjetske baštine Kotora održana je 2. i 3. maja 2011. godine u organizaciji Regionalnog zavoda za zaštitu spomenika kulture Kotor i NVO „Expeditio“ Kotor.  Sredstva za realizaciju ove aktivnosti su obezbjeđena dijelom iz UNESCO-vog Programa participacije 2010 – 2011 a dijelom iz Budžeta Crne Gore.

Tokom prethodne nedelje, predstavnica naše organizacije, Biljana Gligorić, prisustvovala je aktivnostima u okviru Programa Obrazovanje za održivi razvoj na Zapadnom Balkanu. Ona je izabrana da bude dio tima menotora i mentorki koji će tokom godine raditi sa 25 škola u regionu drinskog sliva sa ciljem da kreiraju školske razvojne planove sa akcentom na obrazovanje za održivi razvoj. Više o projektu možete pročitati u nastavku:

Sa zadovoljstvom vas obavještavamo da su neke od značajnijih primjedbi koje je naša organizacija uputila Ministarstvu kulture u vidu Komentara na nacrt Nacionalnog programa razvoja kulture uvrštene u finalni dokument koji možete preuzeti ovdje. Ovo se naročito odnosi na tretiranje tema Kultura mladih i Nezavisna kulturna scena. Ove teme uvrštene i kao obavezujuće u Opštinskim programima za razvoj kulture.

Representatives of the SEE Heritage members Gjirokastra Conservation and Development Organization (Albania), Expeditio (Montenegro) and Suburbium (Serbia), the CHwB Regional Office in Pristina, and SEE Heritage Secretary, took part in the People to people (P2P) study tour in Brussels (Belgium) on 29 March - 1 April 2011. The meeting was organized by the European Commission, DG Enlargement.

U toku je proces izrade Prijedloga Menadžment plana Područja svjetske baštine Kotora, kojim koordinira Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture Kotor. Zavod je formirao Radnu grupu za izradu ovog strateškog dokumenta za dugoročno upravljanje, zaštitu i očuvanje Područja svjetske baštine Kotora. Radnu grupu sačinjavaju predstavnici Ministarstva kulture, Ministarstva održivog razvoja i turizma, Republičkog i Regionalnog zavoda za zaštitu spomenika kulture, Opštine Kotor, Arhitektonskog fakulteta, Fakulteta za turizam i hotelijerstvo, Instituta za biologiju mora i NVO „„Expeditio“ Kotor.

Predsjednik Vlade Igor Lukšić je na današnjoj sjednici Nacionalnog savjeta za održivi razvoj, imenovan za predsjednika ovog tijela, dok je za njegovu zamjenicu izabrana Biljana Gligorić, predstavnica NVO Expeditio. Ovim je potvrđeno opredjeljenje Vlade da intenzivira saradnju sa predstavnicima civilnog društva.

Povodom reagovanja Direkcije za uređenje i izgradnju Kotora, dana 11. 04. 2011. u dnevnim novinama „Vijesti“, u vezi izgradnje zaobilaznice u Kotoru, želimo da ukažemo na par stavova koje smatramo zabrinjavajućim.

Predstavnica EXPEDITIO učestvovala je na konferenciji Pouke modernizacija u Skoplju u period 1-2 april 2011.godine. Konferencija je organizovana u okviru projekta Nedovršene modernizacije: Između utopije i pragmatizma - Arhitektura i urbanizam u socijalističkoj Jugoslaviji i nakon nje.

Tokom mjeseca februara, predstavnica naše organizacije, članica Nacionalnog Savjeta za održivi razvoj, Biljana Gligorić, imenovana je da bude članica dvije radne grupe pri Savjetu. Prva je Radna grupa za održivu potrošnju i proizvodnju, a druga je Radna grupa za reviziju Strategije održivog razvoja i izradu III izvještaja o implementaciji Nacionalne strategije održivog razvoja.   

U okviru programa  Software Donation Program koji sprovodi TechSoup Global  uz pomoć The Rockefeller Brothers Fund-a, našoj organizaciji je odobrena donacija u vidu Microsoft software-a  u vrijednosti od 10,935.00$.  

2-6. marta 2011, u Istanbulu je održana radionica "Making places for the art". Radionica je organizovana kao dio projekta Istanbul Europe Express. Predstavnica Expeditio uzela je učešće na ovom događaju.

EXPEDITIO je Centar za održivi prostorni razvoj, koji realizuje projekte u oblasti održive arhitekture, kulturnog nasljeđa i prostornog planiranja. Više informacija o Expeditio možete saznati na www.expeditio.org

Na Atlas TV toku je prikazivanje serijala kratkih 10-minutnih emisija pod nazivom "Moj grad - moj dom". Projekat je pokrenulo Ministarstvo uređenja prostora i zaštite životne sredine i ATLAS TV, u saradnji sa našom organizacijom. Emisije su obrazovnog karaktera i imaju za cilj  podizanje svijesti kod građana/ki Crne Gore o principima održivog prostornog razvoja. Dosadašnje emisije možete pogledati  na YOUTUBE.